Si Ma Cai là huyện vùng cao, biên giới, có 9 xã, 1 thị trấn, 59 thôn, tổ dân phố. Đảng bộ huyện Si Ma Cai có 40 tổ chức cơ sở đảng, trong đó có 14 đảng bộ (131 chi bộ dưới cơ sở), 26 chi bộ trực thuộc, 2.318 đảng viên. Ủy ban kiểm tra (UBKT) các cấp gồm 51 đồng chí trong đó UBKT Huyện ủy 5 đồng chí, UBKT Đảng ủy cơ sở 46 đồng chí; 26 đồng chí cấp ủy chi bộ được phân công phụ trách công tác kiểm tra, giám sát.

Qua 10 năm thực hiện Kết luận số 72-KL/TW, ngày 17/5/2010 của Bộ Chính trị khóa X về “Chiến lược công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đến năm 2020”, Căn cứ vào 3 mục tiêu, 4 quan điểm và 6 nhiệm vụ, giải pháp trong Kết luận, Ban Thường vụ Huyện ủy xây dựng kế hoạch lãnh đạo, chỉ đạo triển khai tổ chức thực hiện cụ thể với những giải pháp đồng bộ, chặt chẽ đảm bảo đạt được các mục tiêu, yêu cầu đề ra, phù hợp với điều kiện thực tiễn địa phương trong từng giai đoạn. Kết quả công tác kiểm tra, giám sát trong toàn Đảng bộ huyện có sự chuyển biết tích cực; hiệu lực, hiệu quả được nâng cao; công tác kiểm tra, giám sát góp phần xây dựng Đảng bộ huyện ngày càng trong sạch, vững mạnh. Những kết quả nổi bật đó là:

Qua công tác triển khai, quán triệt, phổ biến các chỉ thị, nghị quyết, quy định, hướng dẫn của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng giúp cán bộ, đảng viên nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành tổ chức kỷ luật góp phần thực hiện có hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát. Cấp uỷ, người đứng đầu cấp uỷ, tổ chức đảng thường xuyên nghiên cứu nắm vững đường lối, quan điểm, các chỉ thị, nghị quyết, quy định về công tác xây dựng Đảng; nêu cao trách nhiệm, đổi mới công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nguyên tắc, quy định, quy trình về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng.

Công tác kiểm tra, giám sát đã được các cấp ủy, UBKT các cấp tiến hành thực hiện theo đúng các quy định của Đảng và chương trình, kế hoạch đề ra; tập trung kiểm tra, giám sát các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh sai phạm, những nơi có biểu hiện mất đoàn kết nội bộ; buông lỏng quản lý, lãnh đạo hoặc có hiện tượng bao che cấp dưới, đảm bảo các chủ trương, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước được thực hiện nghiêm túc, hiệu quả và đi vào thực tiễn cuộc sống, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên trong toàn Đảng bộ. Qua kiểm tra, giám sát kịp thời phát huy ưu điểm, kịp thời phát hiện khắc phục những thiếu sót, khuyết điểm và xử lý nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm. Từ năm 2010 đến nay, cấp uỷ các cấp kiểm tra đối với 234 tổ chức đảng và 151 đảng viên, thi hành kỷ luật 02 đảng viên; giám sát 565 lượt tổ chức đảng và 124 đảng viên (giám sát chuyên đề đối với 96 tổ chức đảng và 52 đảng viên, giám sát thường xuyên 469 lượt tổ chức đảng và 72 đảng viên), thi hành kỷ luật kịp thời, đúng phương châm, quy trình đối với 112 đảng viên.

Uỷ ban kiểm tra các cấp kiểm tra đối với 316 tổ chức đảng và 78 đảng viên (có 61 cấp uỷ viên các cấp); kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm 35 tổ chức đảng và 78 đảng viên; kiểm tra thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát 92 tổ chức đảng cấp dưới; kiểm tra đối với 157 tổ chức đảng về công tác thu, chi, quản lý và sử dụng đảng phí. Giám sát đối với 362 tổ chức đảng và 181 đảng viên. Thi hành kỷ luật 21 đảng viên (có 12 cấp uỷ viên các cấp). Giải quyết đơn, thư tố cáo thuộc thẩm quyền đối với 05 đảng viên (có 03 cấp uỷ viên các cấp). Giải quyết khiếu nại về kỷ luật Đảng đối với 03 đảng viên.

Đoàn giám sát của cấp ủy huyện thực hiện giám sát chương trình xây dựng nông thôn mới 

Nhiệm vụ xây dựng bộ máy và đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra giám sát được quan tâm thường xuyên, trong đó đặc biệt quan tâm đến đội ngũ dưới cơ sở  để đáp ứng được yêu cầu. Từ năm 2010 đến nay thực hiện kiện toàn 142 đồng chí cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp; cử 11 cán bộ làm công tác kiểm tra đi đào tạo chuyên môn đại học; 28 cán bộ được đào tạo lý luận chính trị - hành chính; mở 13 lớp tập huấn nghiệp vụ cho 1.128 lượt cấp ủy, ủy ban kiểm tra cơ sở; 18 cán bộ làm công tác kiểm tra được trao tặng Huy hiệu vì sự nghiệp kiểm tra của Đảng. Qua việc đào tạo, bồi dưỡng, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị của đội ngũ cán bộ từng bước nâng cao đảm bảo thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng, góp phần chuẩn hóa đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra các cấp, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.

Từ thực tiễn thực hiện Kết luận số 72-KL/TW của Bộ Chính trị và công tác kiểm tra, giám sát của Đảng bộ huyện thời gian qua có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm: 

Một là, phải bám sát vào các quan điểm và quy định của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát; quán triệt thực hiện đúng nguyên tắc, phương hướng, nhiệm vụ công tác kiểm tra, giám sát trong từng giai đoạn; công tác kiểm tra, giám sát phải bám sát và phục vụ nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ, đồng thời phải phù hợp với điều kiện thực tế ở từng địa phương, tổ chức đảng dưới cơ sở.

Hai là, công tác kiểm tra, giám sát phải đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, trực tiếp của cấp ủy; người đứng đầu cấp ủy phải nắm chắc, hiểu rõ các quan điểm và quy định của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát từ đó tập trung lãnh đạo, chỉ đạo có hiệu quả; phát huy vai trò nòng cốt tham mưu và tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng của UBKT các cấp.

Ba là, phải quan tâm xây dựng bộ máy, đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra trong toàn Đảng bộ huyện nói chung, trong đó đặc biệt là cán bộ ở cơ sở; kịp thời thay thế, bổ sung những cán bộ trẻ, có năng lực; tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng tập huấn kiến thức, nghiệp vụ về thực hiện nhiệm vụ công tác kiểm tra, giám sát.

Để thực hiện tốt các chỉ thị, nghị quyết, quy định của Đảng về công tác kiểm tra giám sát; lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện Đề án số 16-ĐA/TU của Tỉnh ủy Lào Cai cần tập trung vào các nhiệm vụ, giải pháp sau:

Một là, tiếp tục triển khai, quán triệt kịp thời, có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết, quy định, hướng dẫn của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng trọng tâm là thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương khóa X “về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng”, Đề án số 16-ĐA/TU, ngày 11/12/2020 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lào Cai “về nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng; bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2020-2025”; các quy định, hướng dẫn mới do Ban Chấp hành Trung ương, UBKT Trung ương (khóa XIII) ban hành.

Hai là, Nâng cao tinh thần trách nhiệm của cấp uỷ, người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng và uỷ ban kiểm tra các cấp trong chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng.

Ba là, cấp uỷ, tổ chức đảng, uỷ ban kiểm tra các cấp xây dựng chương trình kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ và hằng năm đảm bảo chất lượng có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh sai phạm; bám sát vào các chỉ tiêu kiểm tra, giám sát được giao; chủ động nắm tình hình, tiến hành kiểm tra, giám sát đối với các tổ chức đảng trực thuộc có biểu hiện nội bộ mất đoàn kết, biểu hiện sai phạm, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, vi phạm các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng.

Bốn là, thường xuyên kiện toàn cấp ủy, uỷ ban kiểm tra các cấp tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra có bản lĩnh chính trị, năng lực công tác đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Năm là, định kỳ sơ kết, tổng kết công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng để rút ra bài học kinh nghiệm và có biện pháp nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng.