Bước vào nhiệm kỳ 2015 - 2020, thực hiện sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị trong tình hình mới. Tỉnh ủy Lào Cai xác định, công tác kiểm tra, giám sát cần phải được thực hiện toàn diện trên các lĩnh vực, trong đó chú trọng vào các lĩnh vực dễ sảy ra sai phạm; khi tiến hành kiểm tra, giám sát đối với tổ chức đảng thì đồng thời gắn với trách nhiệm của người đứng đầu; kiên quyết xử lý đối với tổ chức đảng, đảng viên có vi phạm; tăng cường công tác phối hợp giữa các cơ quan có liên quan trong việc kiểm tra, giám sát, thanh tra như: Hội đồng nhân dân, thanh tra nhà nước, các cấp ủy, tổ chức đảng, các cơ quan tham mưu giúp việc cho cấp ủy,… nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát và không làm ảnh hưởng đến hoạt động chính trị của các tổ chức đảng, đảng viên được kiểm tra, giám sát, thanh tra. Do đó, ngày 08/11/2016 Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lào Cai đã ban hành Chỉ thị số 23-CT/TU “về lãnh đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra trong toàn Đảng bộ và hệ thống chính trị tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2016-2020”.

Ngay sau khi ban hành Chỉ thị, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo các tổ chức đảng trong toàn Đảng bộ đã tổ chức quán triệt học tập, triển khai thực hiện Chỉ thị đến 100% tổ chức đảng, cơ quan, ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh, một số cấp ủy căn cứ vào nội dung của Chỉ thị đã ban hành nghị quyết chuyên đề hoặc kế hoạch để thực hiện. Giao UBKT Tỉnh ủy chủ trì tham mưu giúp Tỉnh ủy thực hiện Chỉ thị; chủ trì rà soát các chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát, thanh tra đối với chương trình kiểm tra, giám sát, thanh tra của các Ban đảng Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, Mặt trận Tổ quốc tỉnh, và các cơ quan, ban, ngành đoàn thể chính trị- xã hội cấp tỉnh; Hằng năm UBKT Tỉnh ủy ban hành các văn bản chỉ đạo UBKT các cấp ủy trực thuộc tham mưu báo cáo cấp ủy xây dựng chương trình kiểm tra, giám sát, thanh tra trong toàn Đảng bộ gửi về UBKT Tỉnh ủy để rà soát, tổng hợp báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Kịp thời rà soát, bổ xung điều chỉnh các cuộc kiểm tra, giám sát, thanh tra, theo yêu cầu của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Nội chính và các bộ, ban, ngành Trung ương; Thanh tra tỉnh chủ trì rà soát Kế hoạch thanh tra của cấp huyện, thanh tra các sở, ban ngành khối Nhà nước, để điều chỉnh những cuộc kiểm tra, giám sát, thanh tra trùng về nội dung, thời gian và đối tượng trước khi ban hành chính thức chương trình kiểm tra, giám sát, thanh tra hằng năm. Đối với cấp huyện: UBKT các huyện ủy, thành ủy trực thuộc Tỉnh ủy chủ trì phối hợp thanh tra Nhà nước cấp huyện rà soát dự thảo các chương trình kiểm tra, giám sát, thanh tra trong toàn đảng bộ và hệ thống chính trị để điều chỉnh những cuộc kiểm tra, giám sát, thanh tra trùng lắp. Các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể các cấp hằng năm đã chủ động xây dựng chương trình kiểm tra, giám sát, thanh tra theo lĩnh vực phụ trách và được UBKT rà soát, tổ chức hội nghị thảo luận thống nhất trước khi ban hành chính thức.

Việc xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát, thanh tra hàng năm cơ bản đã đi đúng vào trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào những lĩnh vực dễ phát sinh sai phạm như quản lý và sử dụng đất đai, quản lý và khai thác tài nguyên khoáng sản, công tác tổ chức cán bộ, tài chính, tài sản,… tập trung giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo như tranh chấp đất đai, đền bù, giải phóng mặt bằng, đầu tư xây dựng cơ bản; tài chính…, đối với cấp ủy tập trung kiểm tra, giám sát đối với tổ chức đảng cấp dưới trong việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nghị quyết của Đại hội nhiệm kỳ, các đề án, nghị quyết chuyên đề gắn với kiểm tra, giám sát người đứng đầu trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao.

Cấp ủy, UBKT cấp ủy các cấp, các cơ quan, ban ngành, đoàn thể trong trong toàn Đảng bộ và hệ thống chính trị hàng năm đã chủ động thực hiện tốt chương trình, kế hoạch đề ra, các cuộc kiểm tra, giám sát chú trọng vào các lĩnh vực dễ phát sinh sai phạm, chất lượng các cuộc kiểm tra, giám sát, thanh tra ngày càng được nâng lên, hạn chế đến mức thấp nhất các cuộc kiểm tra, giám sát, thanh tra bị chồng chéo. Qua công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, từ năm 2017 đến nay, cấp ủy các cấp và ủy ban kiểm tra cấp tỉnh, cấp huyện và tương đương đã tiến hành kiểm tra đối với 4.936 tổ chức và 5.589 đảng viên; giám sát đối với  2.512 tổ chức và 5.429 đảng viên về các lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai, quản lý và khai thác tài nguyên khoáng sản, công tác tổ chức cán bộ, tài chính, tài sản,…; xử lý kỷ luật đối với 04 tổ chức đảng và 590 đảng viên vi phạm; đã ban hành 6 văn bản chỉ đạo, kiến nghị, đề nghị các cơ quan có liên quan rà soát, sửa đổi bổ sung các quy chế, quy định cho phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương theo các quy định của Trung ương; Qua thanh tra phát hiện kiến nghị thu hồi 157,045 tỷ đồng; kiến nghị được giảm trừ và kiến nghị khác 11,325 tỷ đồng; đã thu hồi về tài khoản tạm giữ của cơ quan thanh tra 100,007 tỷ đồng đạt 63,68% số tiền phải thu hồi; về đất đai, qua thanh tra kiến nghị thu hồi 32,83 ha đất và 813,5 triệu đồng phí bảo vệ môi trường; rà soát điều chỉnh giảm được 360 cuộc kiểm tra, giám sát, thanh tra cấp tỉnh và cấp huyện. Trong đó: Cấp tỉnh giảm 143 cuộc (trong đó kiểm tra, giám sát 51 cuộc, thanh tra 92 cuộc); Cấp huyện đã giảm được 217 cuộc[1]. Qua đó tránh được kiểm tra, giám sát, thanh tra bị chồng chéo, trùng lắp về nội dung và đối tượng kiểm tra, giám sát, thanh tra; tiết kiệm về vật chất và thời gian, không gây phiền hà cho đối tượng kiểm tra, giám sát, thanh tra. Sau khi rà soát và điều chỉnh, cơ bản không còn sự chồng chéo về nội dung, đối tượng, thời gian kiểm tra, giám sát, thanh tra.

Cấp ủy và UBKT, thanh tra các cấp đã thường xuyên đôn đốc việc thực hiện các kết luận sau kiểm tra, giám sát, thanh tra; các tổ chức đảng, đảng viên được kiểm tra, giám sát, thanh tra đã tổ chức xây dựng kế hoạch thực hiện tốt những nội dung các kết luận kiểm tra, giám sát, thanh tra. Qua thực hiện Chỉ thị đã góp phần đẩy mạnh cải cách hành chính trong Đảng, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra trong toàn Đảng bộ và hệ thống chính trị, công khai, minh bạch các hoạt động kiểm tra, giám sát của của cấp uỷ. Thông qua công tác rà soát, điều chỉnh các cuộc kiểm tra, giám sát, thanh tra trong toàn Đảng bộ và hệ thống chính trị góp phần thực hiện thắng lợi nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2015-2020.

Tuy nhiên qua thực hiên còn có một số hạn chế đó là: Sự phối hợp, cung cấp thông tin của các chủ thể kiểm tra, giám sát, thanh tra để chủ động giúp cấp ủy chỉ đạo kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức đảng và đảng viên thuộc thẩm quyền quản lý chưa được nhiều, nhất là trong các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tiêu cực như quản lý đất đai, tài nguyên khoáng sản, đầu tư xây dựng cơ bản; vẫn còn số ít cuộc trùng lặp về thời gian, nội dung, đối tượng kiểm tra, giám sát, thanh tra (thanh tra chuyên ngành); dự thảo chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát, thanh tra của cấp dưới gửi lên cấp trên và cấp trên gửi xuống cấp dưới thường chậm so với yêu cầu đề ra nên công tác tổng hợp, rà soát khó khăn và chậm thời gian so với quy định.

Để công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra trong toàn đảng bộ và hệ thống chính trị đạt được kết quả toàn diện hơn nữa trong thời gian tới, các cấp ủy, các ban cán sự đảng, đảng đoàn, các ban xây dựng Đảng, Mặt trận Tổ quốc, các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể các cấp cần thực hiện một số nhiệm vụ:

Một là, Các cấp ủy đảng, các ban cán sự đảng, đảng đoàn, các ban xây dựng Đảng, Mặt trận Tổ quốc, các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể các cấp tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện có hiệu quả Thông báo số 156-TB/TW ngày 01/10/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa X “về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng”; Chỉ thị số 23-CT/TU, ngày 08/11/2016 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy nhằm nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả trong công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra trong toàn Đảng bộ và hệ thống chính trị của tỉnh, kịp thời khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra.

Hai là, UBKT Tỉnh ủy tiếp tục tham mưu cho Tỉnh ủy rà soát, sửa đổi bổ sung chương trình kiểm tra, giám sát của cấp ủy và UBKT các cấp cho phù hợp, có trọng tâm, trọng điểm; Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh chỉ đạo Thanh tra tỉnh chủ trì hằng năm tổ chức rà soát chương trình, kế hoạch thanh tra hành chính, thanh tra chuyên ngành của các sở, ban, ngành cấp tỉnh, hạn chế đến mức thấp nhất sự chồng chéo trong hoạt động thanh tra.

Ba là, thực hiện tốt việc nắm bắt thông tin chương trình kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán của các cơ quan, ban, ngành cấp trên đối với cấp mình để kịp thời tham mưu, điều chỉnh, bổ sung tránh chồng chéo trùng lắp về nội dung và đối tượng.

Bốn là, trong việc thực hiện chức năng giám sát: Mặt trận Tổ quốc tỉnh trên cơ sở trao đổi thống nhất kế hoạch giám sát hằng năm với Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh, Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân tỉnh theo tinh thần Nghị quyết liên tịch số 403/2017/NQLT- UBTVQH 14-CP-ĐCTUBTWMTTQVN, ngày 15/6/2017 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội - Chính phủ - Đoàn chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam “Quy định chi tiết các hình thức giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam” để tránh sự chồng chéo.

Có thể nói, việc thực hiện Chỉ thị 23 của Tỉnh ủy đã góp phần đẩy mạnh cải cách hành chính trong Đảng, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra trong toàn Đảng bộ và hệ thống chính trị, công khai, minh bạch các hoạt động kiểm tra, giám sát của của cấp uỷ, uỷ ban kiểm tra và các cơ quan tham mưu giúp việc cho cấp ủy./.